Ongewenst gedrag, niet vooruit te branden, een team dat te hard gaat. Of: onvervuld potentieel, een negatief zelfbeeld, weinig zicht op God. Het kunnen allemaal aanleidingen zijn voor confrontatie. Sommige mensen zijn er slecht in, anderen misschien iets te goed.

Feit is dat elke leider, of dat nu van een jeugdwerkteam, bedrijf of gezin is, op momenten moet confronteren. Ook als je een-op-een met een jongere optrekt kan het nodig zijn om te confronteren om hem of haar verder te laten groeien. Maar hoe doe je dat op een gezonde manier?

Spiegel

Confronteren betekent letterlijk: ‘tegenover elkaar stellen’. Wanneer je iemand confronteert, hou je hem een spiegel voor: kijk naar jezelf, dit is je gedrag, dit zijn de gevolgen. Je wijst iets aan, je laat iets zien. Het prikkelt jongeren om anders naar zichzelf of de situatie te kijken en gedrag te heroverwegen en te veranderen.

Confronteren is zinvol als je een verschil opmerkt tussen wat iemand zegt en doet, of tussen wat hij ervaart en wat jij ervaart. Dit is niet altijd een negatief verschil!

• Het kan zijn dat iemand zichzelf voortdurend naar beneden haalt. Als jeugdleider kun je hem de spiegel voorhouden, zodat hij zich bewust wordt van het feit dat hij zo negatief naar zichzelf kijkt. Zo kan hij tot het besef komen: “Ik doe al heel veel goed!”.
• Je leidt een jeugdwerkteam dat prachtige jaardoelen heeft gesteld voor het komende jaar, maar nog niet heeft bedacht hoe ze in de praktijk die doelen gaan halen. Als leider zie je een verschil tussen wat men wil bereiken en wat men op dit moment doet.

Voorwaarden

Confronteren kan alleen op een goede manier, als je aan een aantal voorwaarden voldoet:

• Er moet sprake zijn van een relatie, waarin vertrouwen en respect aanwezig zijn. Je staat naast de ander en bent gericht op opbouwen. Het doel is dat mensen gemotiveerd raken om te veranderen, in plaats van haar te overvragen waardoor ze het niet meer ziet zitten. Wees altijd gericht op de ontwikkeling van de ander.
• Je moet je aanpassen aan de ander. Hoe je iemand confronteert hangt voor een belangrijk deel af van wie je tegenover je hebt. Is iemand bereid te reflecteren en te leren? Is het een team, je jeugdgroep of een jongere? Zit de ander lekker in haar vel? Confronteren betekent dat je zowel je eigen belang nastreeft als de relatie goed wilt houden. Je gaat uit van een win/win-situatie.
• Bedenk of een conflict iets oplevert. Sommige mensen denken dat door een conflict de relatie sowieso slechter wordt, maar dat is natuurlijk niet zo. Je kunt daardoor juist meer over elkaar leren, je samenwerking verbeteren of je relatie verbeteren. Maar daar moet je wel eerst van overtuigd zijn. 

Confronteren is een onmisbare vaardigheid. Je zult niet altijd en zomaar de confrontatie aangaan, maar wanneer je een opvatting, gedragspatroon, verschil opmerkt bij de ander, die belemmerend werkt en belangrijk genoeg is om ter sprake te brengen.

Wees alert op wat je ziet gebeuren wanneer je confronteert en vraag je af of het confronteren zijn doel dient. Stem af op God en wat Hij van je vraagt in de betreffende situatie.

Wat zijn jouw ervaringen met confronteren? Loop je er voor weg of ga je het aan? Wat zijn de resultaten?

Deze blog is onderdeel van een drieluik over confronteren. Deel 1 over het waarom, deel 2 over confrontatiestijlen en deel 3 met praktische tips.