Jongeren die het vertrouwen krijgen om verantwoordelijkheid te dragen, geven zichzelf met hart en ziel aan de kerk. Daarom is het belangrijk dat de leiders bewust hun leiderschap vermenigvuldigen. Leiders die leiders maken, dus. Dit gebeurt alleen als je het bewust en met een plan doet.
Aan de hand van Samen Jong, een Nederlandse toepassing van het veelbesproken Growing Young, kijkt LEF in zes blogs naar de zes kernwaarden uit het boek en geven we extra tips en tools.
In het oorspronkelijke ‘Growing Young’ onderscheiden ze 4 type leiders:
- Leiders zonder verantwoordelijkheid
Deze leiders zijn vaak onervaren en willen bewijzen dat ze verantwoordelijkheid kunnen dragen. - Leiders die verantwoordelijkheid verzamelen
Deze leiders houden vast aan hun verantwoordelijkheden, maar geven het niet door aan anderen - Leiders die verantwoordelijkheid uitlenen
Deze leiders maken tijdelijk anderen verantwoordelijk, maar nemen het uiteindelijk zelf toch weer terug. - Leiders die verantwoordelijkheid doorgeven
Deze leiders vertrouwen anderen, trainen hun en geven bewust hun leiderschap door.
Leiderschapsvierkant
In Samen jong kom je het leiderschapsvierkant tegen, een tool die LEF ook vaak gebruikt in trainingen. Je ziet hierin vier fasen waarin een junior leider groeit naar zelfstandig leiderschap. Een meer senior leider begeleidt hem of haar in dat proces. Centraal staat dat er een meer ervaren leider is die rol overdraagt.Doorgaan naar fase 4 is onmisbaar om een beweging op gang te krijgen. Als je fase 4 mist, mis je de multiplyer. Dan heb je één mooi team. Ga je echter door naar fase 4, dan heb je in potentie twee mooie teams: jr. is sr. geworden en je kunt allebei weer een nieuwe jr. meenemen en toerusten.
Spring niet van 1 naar 4
In veel jeugdwerk krijgen mensen een taak en worden ze geacht dit direct zelfstandig te kunnen uitvoeren. Van fase 1 gaan ze dus direct naar fase 4. Dit kan ervoor zorgen dat ze zich onzeker en onbekwaam voelen. Ze hebben geen idee wat ze aan het doen zijn en of dat goed is. Door voordoen > samen doen > (dan pas) zelf doen help je ze goede leiders te worden, die ook weer in staat zijn anderen mee te nemen.Een leider die zijn verantwoordelijkheid doorgeeft vertrouwt en bekrachtigt daarmee anderen! En niets is sterker dan dat. Want door zelf de ‘superleider’ te zijn, zullen we nooit de grote opdracht vervullen van “maak ALLE volken tot mijn discipelen”. Kijk lange termijn en investeer in het doorgeven van je leiderschap.
Denk nu na over doorgeven
Stel, we kijken in de toekomst en zijn drie jaar verder. Het is 2025. En jij zou, om welke reden dan ook, stoppen op de plek waar je op dit moment leidinggeeft: je kerk, jeugdgroep, commissie… Wie gaat dan jouw plek overnemen? Wie is er dan klaar, getraind en toegerust om te doen wat jij nu doet?Veel leiders vergeten te investeren in nieuwe leiders. Het gevolg? Op het moment dat jij stopt op een bepaalde plek, moet er vaak ad hoc een vervanger gezocht worden. Deze nieuwe persoon krijgt niet de kans om mee te lopen, te oefenen, te groeien, maar wordt direct in het diepe gegooid. Succes ermee, hè!
Uitgedaagd
Dat maakt deze vraag dus zo belangrijk: wie neem jij mee in jouw leiderschap? Keer op keer merken we dat er jonge mensen zijn die graag (!) uitgedaagd worden om te groeien in karakter en leiderschap. Die trouw zijn en commitment laten zien. Die open zijn om te leren en ervoor willen gaan.We zien dat jonge mensen, op het moment dat je ze betrekt in bijvoorbeeld je streven naar samen kerk zijn, anders een dienst binnen stappen: met oog voor wat er nog gedaan kan worden voor of na de dienst in plaats van direct te gaan zitten of aan de koffie te gaan. Ze gaan meedragen!
Praktisch
Dat begint met een mindset, waarin je observeert welke mogelijkheden je mensen hebben: in geloof, karakter, talenten en leergierigheid. Kan dat ook bij jonge mensen dan? O ja, absoluut! Onze ervaring is dat de houding van jonge mensen ten positieve verandert, zodra je ze een bepaalde verantwoordelijkheid geeft. Het obstakel ligt soms meer bij ons dan bij hen.Evalueer je eigen leiderschap. Maak een tabel met drie kolommen met de grootste verantwoordelijkheden in je leiderschap. In hoeverre heb je je leiderschap doorgegeven op dat gebied? Wie kan je betrekken in de uitvoering van deze taken? In welke fase ben je in het doorgeven van deze taken?
Citaat van de dag
“Veel predikanten en jeugdwerkers worden opgeslokt door tal van taken en taakjes, terwijl ze veel effectiever blijken te zijn wanneer ze tijd doorbrengen met jonge mensen en hen inspireren. Dat is niet alleen goed voor de jongeren, maar ook voor henzelf: door meer contact met jongeren te hebben, begrijpen ze hen beter en kunnen ze in hun preken en ander werk beter bij jongeren aansluiten. Door met jongeren op te trekken ontdek je ook waar hun talenten liggen en of ze potentie hebben om verantwoordelijkheid te dragen.”(Samen jong, p. 91, nadruk toegevoegd)

Marina Bouwman van LEF vertelt over deze kernwaarde in de gratis online training van Youth for Christ. Je kunt je hier aanmelden voor die training.
Lees ook de andere blogs van LEF over Samen Jong:
- Kernwaarde 1: Prioriteit geven aan jonge generaties
- Kernwaarde 2: Jezus’ boodschap serieus nemen
- Kernwaarde 3: Hart voor jongeren hebben
- Kernwaarde 4: Verantwoordelijkheid geven
- Kernwaarde 5: Een warme gemeenschap vormen
- Kernwaarde 6: Beste buren zijn