Neem contact op

< terug

— LEF

Samen Jong 1: Prioriteit geven aan jonge generaties

samen-jong, visie

Vandaag is in Amsterdam de boekpresentatie van Samen Jong, een Nederlandse toepassing van het veelbesproken Growing Young. Samen Jong bespreekt de zes kernwaarden uit het Amerikaanse onderzoek in het licht van de Nederlandse situatie. Wij zijn enthousiast over het boek en denken daarom graag mee! Tot de zomervakantie kijkt LEF in zes blogs naar deze kernwaarden en geven we extra tips en tools.

In Samen Jong staat het beeld van een intergenerationele kerk centraal, een kerk met plek voor jong en oud. Wat Growing Young ons leerde, is dat een kerk die zich richt op jongere generaties een aantrekkelijke plek wordt voor iedereen.

Scharnier

Jonge mensen prioriteit geven als gemeente staat op nummer 1 in het onderzoek. Kerken die jong groeien hebben zich volledig toegewijd aan deze strategie. Het prioriteit maken van jonge mensen in alles (budgetten, energie en aandacht zowel binnen als buiten de kerk), bracht een keerpunt. Het is zelfs zo dat deze strategie een scharnierfunctie heeft: als dit niet lukt, lukt de rest ook niet.

Prioriteit geven aan jongeren is meer dan een jeugdwerker aanstellen en een hippe jeugdruimte hebben. Het gaat over elk facet van kerk-zijn; de samenkomst, aanbidding, visie, programma’s, gemeenschapsleven, theologie et cetera. Daarbij worden niet alleen jongeren bedoeld, maar ook jonge gezinnen en ouders. Uit onderzoek blijkt dat ouders de beste voorspellers van het geloof van hun kinderen zijn: hoe relevanter het geloof in hun dagelijks leven, hoe groter de impact op hun kind(eren).

Er zijn twee mythes over prioriteit geven aan jonge generaties:
  • Goede leiders en programma’s leiden automatisch tot prioriteit (dat is namelijk niet zo)
  • Goede intenties zijn genoeg (dat is namelijk ook niet zo)
Hoe geef je jongere generaties dan prioriteit? Door radicaal aan de cultuur van de hele gemeenschap te werken.
 

Over cultuur

Alleen, ‘cultuur’ is zo’n vaag woord. Socioloog Van Oudenhove zegt het zo: “Cultuur is een door een gemeenschap gedeeld systeem van waarden, normen, ideeën, houding, gedrag, communicatiemiddelen (en de producten ervan), die van generatie op generatie worden overgeleverd."

Met andere woorden, cultuur is een samenspel van subjectieve aspecten die je bijna niet kunt benoemen en objectieve, zichtbare gedragingen.
  • Subjectieve aspecten zijn de overtuiging en waarden die ergens achter zitten. Bijvoorbeeld: wat vind je belangrijk? Effectiviteit of veiligheid?  Kwaliteit of fouten maken mag?
  • Objectieve aspecten zijn zichtbare gedragingen. Bijvoorbeeld: Kies je voor bellen, mailen, appen of face-to-face? Hoe begroeten jullie elkaar? Hoe schrijf je een mail? Dat is cultuur.
Als we zeggen 'zet in op cultuur' gaat het over deze subjectieve aspecten.
  • Welke cultuur bouwen jullie als gemeente?
  • Wat zie je in het gedeelde systeem van waarden en normen?
  • Welk gedrag en welke houding is zichtbaar?
  • Wat wordt echt belangrijk gevonden en waarom?
  • Waarom doen we wat we doen?
  • Hoe kan een cultuur eruit zien waarin jongeren tot discipelen worden gemaakt en leren om zelf nieuwe discipelen te maken?
Intentioneel bouwen aan cultuur vraagt telkens opnieuw een bewuste keuze, om dat wat ‘normaal’ is eerlijk te spiegelen, het goede te behouden en aan te scherpen waar nodig.
 

Wat is je startpunt?

Bouwen aan cultuur betekent ook dat je weet wat je startpunt is. Samen Jong benadrukt dan ook niet voor niets dat het behulpzaam kan zijn in de cijfers van je kerk of initiatief te duiken. Vraag de verantwoordelijke om cijfers, ga eens door het ledensysteem: Hoeveel jongeren staan op papier? Hoeveel komen er daadwerkelijk? Wat is het percentage jongeren in je kerk? En hoeveel van het budget gaat naar jongeren? Doe hetzelfde voor jonge gezinnen. Wat zeggen de cijfers?

De cijfers geven een kwantitatief beeld, maar alleen in gesprek met elkaar kom je tot een kwalitatief beeld. Ga met een gemengde groep uit je kerk met elkaar in gesprek over elk gebied van jullie kerk-zijn. Hang ze bijvoorbeeld met woorden op de muur en laat iedereen individueel post-its plakken met de eigen gedachten daarover.

Praat daarna samen door over de bevindingen: Kijk op elk gebied in hoeverre je jongeren prioriteit geeft. Beoordeel ze daarna met rood, oranje of groen. Staar je vervolgens niet blind op de rode zaken. Het kan net zo belangrijk zijn om de groene dingen nog meer te versterken. Het boek noemt dit ‘waarderende gemeenteopbouw’.
 

Citaat van de dag

“Intergenerationeel kerk-zijn is helaas niet een kwestie van het organiseren van wat activiteiten. Het gaat om een proces dat tijd vraagt en waarin weerstand valt te verwachten. Een proces waarbij  zoveel mogelijk mensen betrokken moeten worden en waarvan de boodschap jarenlang herhaald moet worden, zeker bij wisseling in leiderschap. Een proces waarin je goed moet luisteren naar de weerstand, en de angst die daaronder ligt. Niet om de focus los te laten, maar juist om die te versterken.”
(Samen Jong, p. 36/37, nadruk toegevoegd.)
 
Zoek je naar manieren om de kernwaarden van Samen Jong toe te passen in je gemeente of initiatief? Omdat cultuurverandering tijd kost, bieden we voor leiders, kerken en nieuwe initiatieven het Samen Jong-traject. Hiermee veranker je de kernwaarden in jouw gemeente. Hoe dit traject eruit ziet is afhankelijk van jullie startsituatie. LEF is goed in het begeleiden van processen, dus we kijken graag mee vanuit de ervaring en expertise die we als team hebben opgebouwd. Lees meer over het Samen Jong-traject.


Lees ook de andere blogs van LEF over Samen Jong:
(Fotocredit: Norbert Kundrak)