Succesvol regisseur, scenarioschrijver en voormalig NSA-er Maarten van Voornveld (41) vindt het niks als gelovigen zich terugtrekken op christelijke Bounty-eilandjes. Hij wil juist met zijn geloof middenin de seculiere kunstwereld staan. Dit jaar komen twee nieuwe films van hem uit: Dos Santos en Koningsdag.
Maarten van Voornveld werd christelijk opgevoed door ouders die hun geloof in God positief voorleefden. Maar om nu zelf zijn leven in handen te leggen van Iemand die hij niet kende? Dat vond hij lange tijd een eng idee. Tot hij op z’n 22ste iets bijzonders meemaakte. 'Ik verzette me altijd tegen die EO-bekeringsverhalen. Ironisch toch dat ik, toen ik in een ingewikkelde situatie zat, precies hetzelfde meemaakte? Ik riep God voor het eerst om hulp. Het leek alsof God zei: “Kijk, nu kunnen we praten!” '
Stevig vooroordeel
Maarten volgde in die tijd een communicatiestudie en kreeg in 1996 via via het advies eens een kijkje te nemen bij Navigators Studentenvereniging Amsterdam (NSA). 'Veel zin had ik niet', lacht hij, 'want ik koesterde een stevig vooroordeel over christelijke clubjes. Ik dacht: die sluiten zich op, omdat ze de echte wereld niet aankunnen. Toen ik uiteindelijk een keer naar NSA ging, ontdekte ik dat mijn vooroordeel niet klopte. Dat Navigators, zeker in die tijd, enorm naar buiten was gericht. Het unieke DNA van Navigators sprak mij aan. Namelijk dat je bent wie je bent in relatie tot God en tot anderen.'
Jelle Jongsma
Tot het einde van zijn studententijd in 2000 was hij lid van NSA en daarna werd hij zelfs staflid bij Navigators. Dit gebeurde omdat de eind vorig jaar overleden directeur Jelle Jongsma hem stimuleerde om de theaterproducties, die hij toen al met studenten van NSA maakte, landelijk te gaan doen. Dit is tot op de dag van vandaag het Happening-project. Hij moedigde Maarten als eerste aan om te doen waar hij goed in is: schrijven en regisseren. Een bijzondere vriendschap groeide, waarin Jelle hem steeds uitdaagde om in zijn voorstellingen de verbinding met de niet-christelijke wereld te zoeken. Het is daarom niet vreemd dat Jelle hem alle steun gaf, toen Maarten na tien jaar besloot weg te gaan om middenin de seculiere kunstwereld te werken. 'Jelle reageerde heel positief. Hij bemoedigde me en bleef trouw met me meedenken.'
Emmy Award
Aanvankelijk was de overstap om ZZP-er te worden spannend. Daarom moest hij de eerste jaren bijverdienen in de horeca. Maar beetje bij beetje kwam de erkenning voor zijn vakmanschap, met als hoogtepunt een Emmy Award voor de VPRO-kinderfilm Alles Mag, waarvoor hij samen met Chiel van der Wolf en Steven Wouterlood het scenario schreef. 'De uitreiking in New York, afgelopen februari , was vervreemdend. Alsof ik in mijn eigen film speelde. Tegelijkertijd ook heel ontroerend, omdat ik besefte dat wij een verhaal hebben geschreven dat mensen wereldwijd raakt.'
VPRO
Een film met de VPRO? 'Ja, juist! En mijn nieuwe film maak ik met de NTR. Ik werk het liefst buiten het christelijke kunsthokje. Veel christenen geloven dat wat je maakt een één op één geloofsbrief moet zijn. Bij een fietsenmaker gaat dat toch ook niet op? Hij laat zien dat hij christen is door hoe hij werkt. Hij maakt geen christelijke fietsen. Ik wil mensen meenemen in mijn films, gelovig en niet-gelovig. Ik schrijf geen verhalen die ‘Jezus’ schreeuwen, maar die òm Jezus schreeuwen. Verhalen die je aan het denken zetten en je doen verlangen naar iets groters en mooiers.'
DNA Navigators
Dat Maarten van Voornveld het werk doet dat hij doet, heeft hij – zegt hij zelf – te danken aan zijn tijd bij Navigators. Maar ook de manier waarop hij werkt, heeft alles in zich van het DNA van Navigators. Dat laatste wordt meer en meer leidraad voor me. Ik ben de relatie met mensen waarmee ik werk steeds belangrijker gaan vinden. De persoon staat bij mij voorop, niet wat hij doet. Ik kan daarom nooit alleen maar zakelijk zijn. Ik ben niet alleen met iemand aan het werk, maar vorm ook een nieuw soort gemeenschapje. Zo ervaar ik dat.'
Tips voor studenten van nu:
- Neem bewust de tijd om je niet-gelovige studiegenoten te ontmoeten. Je kunt veel van hen leren. Hun oprechte vragen zullen je helpen te ontdekken wat je echt gelooft.
- Laat je niet leiden door hoe je denkt dat een christelijke student zich zou moeten gedragen. In je eigenheid ben je in je kracht.