‘Je moet wel soms de randjes een beetje opzoeken,’ zei hij, een jongen met wie ik in gesprek raakte tijdens het dansen. Hij zei het dermate stellig dat ik het wel serieus móest nemen … dat is nogal een statement. De randjes opzoeken. Móet dat inderdaad? Wat gebeurt er als je dat nooit doet? Een leuke vraag die alles met vrijheid te maken heeft. Ik moest meteen denken aan Adam en Eva. Zij zochten de randjes op van wat hen verteld werd. Liep niet goed af. Maar… zoveel dingen die ‘edgy’ zijn, zijn lekker of leuk. Een vraag die zelfs meteen opkomt, en dat bedoelde die jongen ook, is of een leven zonder edgy dingen wel leuk is … Hoe zit dat?

In juli, tijdens de Nijmeegse Vierdaagse, dacht ik hier verder over na. En ik ben er nog niet over uitgedacht, maar wil alvast wat eerste gedachten delen. Tijdens de Vierdaagse feesten was ik veel op de Kaaij te vinden: een hippe, alternatieve plek met jazz, rock ’n roll en allerhande andere bandjes. Samen met vrienden dansjes doen, lekkere dingetjes eten, kletsen en bandjes kijken.

Naast heel veel dansen, lachen en genieten begon me ook iets op te vallen. Om me heen zag ik een opvallend hoog gehalte aan uiterlijkheden die bewust opvallend of ‘anders’ zijn, en daardoor soms ook als provocerend kunnen worden ervaren: piercings, felgekleurd haar, dreadlocks, provocerende teksten op kleding. Extreme make up, een stretchgat in je oor, opgestoken middelvingers. Ik denk dat de meesten van hen dit ervaren als gedurfd, opvallend, eigen, authentiek, stoer en een beetje stout of … nou ja, edgy.

Randjes opzoeken. Wat is het toch in mensen dat we dat doen? Ik zeg ‘we’, want ik herken het bij mezelf. Opvallen, een ander provoceren, is best lekker. Ooit toen ik nog regelmatig een sigaretje rookte, vond ik dat ook stoer. Ergens had ik het idee dat mijn imago het nodig had. Maar, laat ik eerlijk zijn, ook mijn eigen gedachte ‘alles wat ongezond is, is lekker’ vertoont overeenkomsten met zo’n edgy leefstijl. En als ik niet zo braaf was geweest en bang voor naalden, had ik vast ook een tattootje gehad.

Adam en Eva, ze zochten de randjes op. En daar kregen ze alle ruimte in. Sterker nog, na hun escalatie mochten ze naar een veel grotere plek. Een plek ver buiten de randjes. Er was nog een veel grotere wereld. Van alles te zien en beleven. Meer ruimte. Dat is onze wereld. Maar… deze wereld is ‘f*cked up’, zoals sommigen zouden zeggen. Mensen worden verkracht, huwelijken gaan stuk en kinderen zijn de dupe, de oorlog in Oekraïne duurt voort, studenten ervaren stress, om het over het milieu maar niet te hebben. Het leven buiten de randjes is zwaar en, naast mooi, ook heel vaak gewoon heel lelijk.

En toch: het blijft trekken. Living on the edge, of bewust er ver buiten. We weten dat dit biertje er eigenlijk één te veel is, dat bepaalde liedteksten keihard of seksistisch zijn, dat we eigenlijk naar bed moeten gaan want morgen moeten we vroeg op. Dat we beter een banaantje kunnen nemen dan een bak friet.

Wat is dat toch? 

'Ik geloof ook wel dat dit het beste is … maar ik denk dat dat andere óók kan,' hoorde ik een student een tijd terug zeggen. Dat illustreert het precies: die kennis van goed en kwaad. Die boom. We bepalen het liever zelf. Gebruiken alle ruimte die er is. Het geeft een gevoel van vrijheid: we mogen het zelf weten.

Dat het een corrupte vrijheid is met extreme gevolgen, daar maken we ons vandaag liever niet zo druk om. We willen geen partypooper zijn. We zien het morgen wel weer. Wanneer de krantenkoppen weer vol staan met oorlog, mensen die elkaar pijn doen, ziektes en milieurampen.

Laten we gewoon nog een biertje nemen en niet te veel nadenken. Of ...?